شبکه‌های اجتماعی چیستند؟ راهنمای جامع سئو
شبکه‌های اجتماعی به پلتفرم‌های دیجیتالی گفته می‌شه که به کاربرا اجازه میدن با هم تعامل داشته باشن و محتوای تولیدی خودشون رو از طریق یه اپلیکیشن آنلاین برای شبکه‌سازی به اشتراک بذارن.
شبکه اجتماعی یعنی چی؟
شبکه اجتماعی ابزاریه که به کاربراش اجازه می‌ده شبکه‌ها و گروه‌هایی از مخاطبین خودشون رو بسازن تا روابط و دوستی‌هاشون رو مدیریت کنن.
هر کاربر یه پروفایل شخصی برای خودش درست می‌کنه و هر چیزی که دوست داره با گروهش به اشتراک می‌ذاره. اونا به این فکر می‌کنن که چطوری خودشون رو آنلاین معرفی کنن تا یه برند شخصی برای خودشون بسازن.
و اگه فالوورهای زیادی داشته باشن، می‌تونن به یه «اینفلوئنسر» تبدیل بشن و محتوای تبلیغاتی و اسپانسری رو با مخاطباشون به اشتراک بذارن.
برندها هم می‌تونن از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنن تا به طور مستقیم با مخاطب‌ها و مشتری‌هاشون در ارتباط باشن و تعامل کنن.
«شبکه‌های اجتماعی» به کانال‌های دیجیتالی گفته می‌شه که از طریق به اشتراک‌گذاری اطلاعات توی یه اپلیکیشن یا پلتفرم آنلاین، امکان تعامل و شبکه‌سازی «اجتماعی» رو برای کاربرا فراهم می‌کنن. یکی از بخش‌های جدایی‌ناپذیر شبکه‌های اجتماعی، قابلیت «لایک کردن» و کامنت گذاشتن برای پست‌هاست که یه گفتگوی دوطرفه ایجاد می‌کنه.
عناصر مشترکی که شبکه‌های اجتماعی رو تعریف می‌کنن اینا هستن:
- از طریق یه اپلیکیشن یا پلتفرم دیجیتال کار می‌کنن
- کاربرا یه پروفایل شخصی برای خودشون می‌سازن
- کاربرا با بقیه افراد شبکه‌سازی می‌کنن و ارتباط برقرار می‌کنن
- پلتفرمی برای محتوای تولید شده توسط کاربر (UGC) هستن
- امکان گفتگوی دوطرفه از طریق کامنت‌ها رو فراهم می‌کنن
تفاوت شبکه‌های اجتماعی با رسانه‌های دیگه چیه؟
رسانه‌های سنتی همیشه یه کانال یک‌طرفه برای پخش و انتشار محتوا بودن. تنها راه تعامل، فرستادن نظرات و دیدگاه‌ها از طریق پست بود که اون هم محدود و تحت کنترل ناشر بود.
شبکه‌های اجتماعی اولین جایی بودن که انتشار محتوا رو دوطرفه و مبتنی بر گفتگو کردن. مدل سنتی «یک منبع برای کلی کاربر» به «کلی منبع برای کلی کاربر» تبدیل شد. در نتیجه، رابطه بین ناشر و مصرف‌کننده عوض شد و این مصرف‌کننده بود که با در دست گرفتن کنترل رابطه، قدرت گرفت.
دیگه فقط پخش پیام مهم نبود، بلکه تاکید برندهای ناشر روی شفافیت، اصالت و پاسخگویی رفت.
شبکه‌های اجتماعی همچنین به دسترسی و اندازه‌ی مخاطبی رسیدن که زمانی حتی محبوب‌ترین نشریات هم نمی‌تونستن از طریق توزیع فیزیکی بهش دست پیدا کنن.
شبکه‌های اجتماعی کی اختراع شدن؟
سیستم‌های تابلوی اعلانات (bulletin board systems) که تو دهه ۱۹۷۰ توسعه پیدا کردن، به نوعی پیش‌درآمدی برای شبکه‌های اجتماعی امروزی بودن. همینطور Talkomatic که یه اتاق گفتگوی چندکاربره بود و سال ۱۹۷۳ تو دانشگاه ایلینوی راه‌اندازی شد.
اگه بخوایم تعریف واقعی شبکه‌های اجتماعی (که بالاتر بهش اشاره شد) رو در نظر بگیریم، اولین پلتفرم آنلاین شبکه اجتماعی SixDegrees.com بود که سال ۱۹۹۷ راه‌اندازی شد و به میلیون‌ها کاربر ثبت‌شده رسید؛ هرچند که با محدودیت‌های اینترنت اون دوران هم روبرو بود.
Friendster سال ۲۰۰۲ راه‌اندازی شد و اولین پلتفرم شبکه اجتماعی بود که به محبوبیت چشمگیری رسید و طبق گزارش‌ها در سال ۲۰۰۸، ۸۵ میلیون کاربر در سراسر جهان داشت.
خط زمانی محبوب‌ترین سایت‌ها و اپلیکیشن‌های اجتماعی
| سال تأسیس | پلتفرم شبکه اجتماعی | بنیان‌گذار |
| ۱۹۹۷ | SixDegrees.com | Andrew Weinreich |
| ۲۰۰۲ | Friendster | Jonathan Abrams |
| ۲۰۰۳ | Reid Hoffman | |
| ۲۰۰۳ | MySpace | Thomas Anderson |
| ۲۰۰۴ | Mark Zuckerberg | |
| ۲۰۰۵ | YouTube | Jawed Karim, Steve Chen, Chad Hurley |
| ۲۰۰۵ | Aaron Swartz | |
| ۲۰۰۶ | Jack Dorsey | |
| ۲۰۰۹ | Brian Acton, Jan Koum | |
| ۲۰۱۰ | Ben Silbermann | |
| ۲۰۱۰ | Kevin Systrom | |
| ۲۰۱۱ | Snapchat | Evan Spiegel |
| ۲۰۱۱ | Google Plus | Bradley Horowitz |
| ۲۰۱۱ | Twitch | Justin Kan |
| ۲۰۱۵ | Discord | Jason Citron, Stan Vishnevskiy |
| ۲۰۱۷ | TikTok | Zhang Yiming |
انواع شبکه‌های اجتماعی
انواع غالب شبکه‌های اجتماعی عبارتند از:
شبکه‌سازی اجتماعی (Social Networking)
اولین پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی روی شبکه‌سازی و تعامل کاربرا تمرکز داشتن و کانال‌هایی بودن که این ارتباط رو بین دوستان، همکاران یا متخصصان یه حوزه راحت‌تر می‌کردن. پست‌ها بیشتر به صورت متنی هستن و شامل عکس‌ها یا ویدیوهای اشتراک‌گذاری‌شده هم میشن. پلتفرم‌های شبکه‌سازی اجتماعی به عنوان کانال‌های اصلی و جاافتاده شبکه‌های اجتماعی شناخته میشن و پایگاه کاربری قوی و پذیرش بالایی از طرف برندها دارن. جمعیت‌شناسی این پلتفرم‌ها عموماً مسن‌تره و شامل نسل‌های بیبی بومر و نسل X می‌شه. نسل‌های جوان‌تر، مثل نسل Z، بیشتر سراغ نسخه‌های جدیدتر و تکامل‌یافته شبکه‌های اجتماعی مثل تیک‌تاک میرن.
مثال‌ها: فیسبوک، توییتر (ایکس)، لینکدین
اشتراک‌گذاری عکس
اپلیکیشن‌های تصویری عمدتاً روی اشتراک‌گذاری عکس تمرکز دارن. این اپ‌ها در ابتدا فقط برای عکس بودن، اما بیشترشون الان گسترش پیدا کردن و شامل ویدیو و محتوای موقتی مثل استوری هم میشن.
اینستاگرام به یکی از قوی‌ترین پلتفرم‌های شبکه اجتماعی برای برندها و تبلیغات تبدیل شده. این پلتفرم بین اینفلوئنسرها هم خیلی محبوبه.
مثال‌ها: اینستاگرام، اسنپ‌چت
اشتراک‌گذاری ویدیو
گروه‌های سنی مختلف معمولاً برای اشتراک‌گذاری ویدیو از اپ‌ها و پلتفرم‌های متفاوتی استفاده می‌کنن؛ برای مثال، تیک‌تاک پایگاه کاربری قوی از نسل Z داره.
یوتیوب یکی از قوی‌ترین کانال‌ها برای برندهاست تا بتونن برای خودشون مخاطب بسازن و پایگاه قابل توجهی از اینفلوئنسرها رو هم به خودش جذب کرده.
مثال‌ها: یوتیوب، تیک‌تاک
بوکمارک کردن
انجمن‌های بوکمارک کردن روی ذخیره یا اشتراک‌گذاری لینک‌ها تمرکز دارن. یه زمانی، سایت‌هایی مثل Digg و StumbleUpon تو این زمینه حرف اول رو می‌زدن.
پینترست عمدتاً توسط مخاطبان خانم برای جمع‌آوری و دسته‌بندی محتوا در زمینه‌های مد، غذا، دکوراسیون، عروسی، ورزش و پین‌های مرتبط با کارهای دستی (DIY) استفاده می‌شه.
مثال: پینترست
انجمن‌های گفتگو (فروم‌ها)
این کانال‌ها با رویکرد جامعه‌محور، برای پرسیدن سوال یا به اشتراک گذاشتن ایده‌ها برای ایجاد بحث و گفتگو به کار میرن. این پلتفرم‌ها برای تحقیق و گرفتن بازخورد عالی هستن.
ردیت (Reddit) به خاطر کاربرای به شدت ضدتبلیغاتش معروفه، برای همین برندها باید قبل از اینکه بخوان برای تبلیغ خودشون ازش استفاده کنن، خیلی محتاط باشن.
مثال‌ها: ردیت، کورا (Quora)
چرا شبکه‌های اجتماعی اینقدر مهم شدن؟
شبکه‌های اجتماعی یه عامل تحول‌آفرین قدرتمند بودن و تاثیر قابل توجهی تو جامعه دارن، طوری که بیش از نیمی از جمعیت جهان در اون‌ها فعال هستن (آمارش رو پایین‌تر می‌بینید).
این حجم از مخاطب بالقوه و نفوذ رو نمیشه نادیده گرفت.
کانال‌های شبکه‌های اجتماعی به افراد اجازه میدن تقریباً بدون هیچ مانعی به مخاطبان عظیمی دسترسی پیدا کنن و برند شخصی خودشون رو به عنوان اینفلوئنسر بسازن.
برندها هم می‌تونن به مخاطبانشون برسن و با هدف‌گیری گروه خاصی از افراد، جامعه‌های خودشون رو بسازن و بعد پیام‌های فوق‌العاده هدفمند رو با کمترین هزینه به گوششون برسونن.
اما این سطح از نفوذ، مسئولیت هم به همراه داره. تقریباً نیمی از بزرگسالان آمریکایی اخبارشون رو از شبکه‌های اجتماعی می‌گیرن که فیسبوک پرکاربردترین سایته. در همین حال، ۹۴٪ از روزنامه‌نگاران برای کارشون از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنن که توییتر (ایکس) بیشترین کاربرد رو داره.
شرکت‌های شبکه‌های اجتماعی قدرت قابل توجهی برای تاثیرگذاری بر مردم دارن. همونطور که تاریخ به ما نشون داده، فیدهای خبری می‌تونن توسط افراد سودجو دستکاری بشن تا اطلاعات نادرست رو پخش کنن.
شبکه‌های اجتماعی و تاثیرشون روی سلامت روان
شبکه‌های اجتماعی نکات مثبت و مزایای زیادی دارن که به مردم اجازه میدن با دیگران ارتباط برقرار کنن و افکار و اطلاعاتشون رو به اشتراک بذارن. از طرف دیگه، شبکه‌های اجتماعی جنبه‌های منفی هم دارن، مثل پخش اطلاعات غلط و قلدری آنلاین (آنلاین بولینگ).
مثل هر ابزار دیگه‌ای، شبکه‌های اجتماعی فقط به اندازه‌ای موثر هستن که مردم چطور ازشون استفاده می‌کنن. تو چند سال اخیر، بعد از اینکه کاربرا مشکلات سلامت روان رو گزارش کردن، آگاهی بیشتری در مورد تاثیر اون‌ها روی سلامت روان ایجاد شده.
اپلیکیشن‌های شبکه‌های اجتماعی به مرور زمان طوری تکامل پیدا کردن که تا حد ممکن اعتیادآور باشن، عمدتاً با تشویق مردم به گذروندن زمان بیشتر در اون‌ها. «لایک‌ها» و سایر نشانه‌های تایید اجتماعی، دوزهای فوری دوپامین به مغز می‌رسونن. ترس از دست دادن (FOMO) هم کاربرا رو تشویق می‌کنه که همیشه آنلاین باشن و این یه فرهنگ خستگی دیجیتالی ایجاد می‌کنه که تو اون، جدا شدن از فضای مجازی خیلی سخت می‌شه.
همه این عوامل روی هم تاکید می‌کنن که برندها باید از قوانین در حال تغییر آگاه باشن و مسئولیت اجتماعی خودشون رو رعایت کنن.
آمار و ارقام جالب از شبکه‌های اجتماعی
طبق آمار سال ۲۰۲۱، ۸۴٪ از جمعیت ایالات متحده حداقل از یک شبکه اجتماعی استفاده می‌کنن. چین به تنهایی ۱ میلیارد کاربر شبکه اجتماعی داره و در کل ۴.۶۵ میلیارد نفر در سراسر جهان از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنن. این یعنی ۵۸.۷٪ (بیش از نیمی) از جمعیت کل جهان!
در سال ۲۰۲۱، فیسبوک ماهانه ۲.۹ میلیارد کاربر فعال جهانی (MAU) و درآمد سالانه ۸۵.۹۶ میلیارد دلاری داشت.
بازاریابی و استراتژی در شبکه‌های اجتماعی
بازاریابی شبکه‌های اجتماعی به کسب‌وکارها اجازه می‌ده مستقیماً با مشتریان و مخاطبانشون تعامل کنن. دسترسی گسترده پلتفرم‌های اجتماعی همچنین به برندها این امکان رو می‌ده که به مخاطبان بالقوه در حوزه‌های خاص برای بازاریابی هدفمند دسترسی پیدا کنن.
تعامل در شبکه‌های اجتماعی می‌تونه روابط پایداری بسازه و خدمات مشتری رو مدیریت کنه، اما گاهی هم می‌تونه ترافیک و آگاهی رو به سمت وب‌سایت و صفحه فرود هدایت کنه.
یه استراتژی خوب برای شبکه‌های اجتماعی می‌تونه:
- محتوای برند رو توزیع کنه و عمر محتوای روی سایت رو افزایش بده
- آگاهی از برند رو بالا ببره و جایگاه برند رو تو یه حوزه خاص تثبیت کنه
- وابستگی به موتورهای جستجو برای دیده شدن آنلاین رو کم کنه
- ترافیک ورودی به وب‌سایت رو افزایش بده
ادغام شبکه‌ای از اینفلوئنسرها در استراتژی بازاریابی، به هر برندی امکان دسترسی به مخاطبان جاافتاده رو می‌ده. همچنین می‌شه از طریق تایید اینفلوئنسرها در کانال‌های اجتماعی از این پتانسیل استفاده کرد. این شکل از بازاریابی شبکه‌های اجتماعی، مثل تایید توسط سلبریتی‌ها، می‌تونه خیلی قدرتمند باشه چون حس اعتماد و تایید اجتماعی (Social Proof) ایجاد می‌کنه.
پاسخی بگذارید