سیستم مدیریت محتوا (CMS) چیست؟ راهنمای کامل برای شروع
سیستم مدیریت محتوا که اغلب به اختصار CMS نامیده می‌شه، یک پلتفرم نرم‌افزاریه که به کاربرا کمک می‌کنه محتوای وب‌سایت‌ها رو ایجاد، مدیریت و اصلاح کنن.
تو دنیای امروز که همه چیز به هم وصله، کسب‌وکارها برای اینکه به مشتری‌ها دسترسی پیدا کنن و فروش بیشتری داشته باشن، باید حضور آنلاین قدرتمندی برای خودشون بسازن.
اما خب، همه دانش فنی لازم برای ساخت و مدیریت صفحه‌ها و محتوای اینترنتی رو ندارن.
اینجاست که یک CMS یا همون سیستم مدیریت محتوا می‌تونه به کمک خیلی از افراد و شرکت‌ها بیاد.
دوست دارید بدونید چطوری؟ پس با ما همراه باشید!
سیستم مدیریت محتوا (CMS) چیه؟
سیستم مدیریت محتوا (CMS) یه نرم‌افزاره که به کاربرا کمک می‌کنه بدون نیاز به دانش فنی، محتوای وب‌سایت رو بسازن، مدیریت و ویرایش کنن. به عبارت دیگه، CMS به شما اجازه می‌ده بدون اینکه حتی یک خط کد بنویسید (یا اصلاً بلد باشید کدنویسی کنید)، یه وب‌سایت کامل برای خودتون راه بندازید.
به جای اینکه خودتون رو درگیر ساختن یه سیستم برای ایجاد صفحات وب، ذخیره عکس‌ها و کارهای دیگه بکنید، سیستم مدیریت محتوا همه این کارهای زیرساختی و پایه‌ای رو براتون انجام می‌ده تا شما بتونید روی بخش‌های مهم‌تر و ظاهری وب‌سایتتون تمرکز کنید.
البته CMSها فقط برای وب‌سایت نیستن؛ می‌تونید سیستم‌های مدیریت محتوا رو برای کارهای دیگه، مثل مدیریت اسناد هم پیدا کنید.
سیستم مدیریت محتوا چطور کار می‌کنه؟
برای اینکه بهتر بفهمید یه سیستم مدیریت محتوا چطور کار می‌کنه، قراره یه گشت‌وگذار سریع تو محیط وردپرس (که یه نمونه عالی از CMSهاست) بزنیم.
بیایید با ساختن یه محتوای جدید شروع کنیم. بدون یه سیستم مدیریت محتوا، شما باید یه فایل HTML استاتیک می‌نوشتید و اون رو روی سرورتون آپلود می‌کردید (پیچیده به نظر می‌رسه، نه؟).
اما با یه سیستم مدیریت محتوا مثل وردپرس، خیلی راحت می‌تونید محتواتون رو تو یه محیطی بنویسید که خیلی شبیه مایکروسافت وُرده:
خیلی ساده‌تر شد، مگه نه؟
همین‌طور برای آپلود و مدیریت فایل‌های رسانه‌ای مثل عکس‌ها، به جای اینکه مستقیماً با سرور درگیر بشید، کافیه به کتابخونه رسانه (Media Library) سر بزنید:
البته سیستم مدیریت محتوا فقط یه پنل مدیریتی تو پشت‌صحنه نیست. این سیستم کاری می‌کنه که تمام محتوایی که شما می‌سازید، دقیقاً همون‌طوری که می‌خواید برای بازدیدکننده‌هاتون نمایش داده بشه.
یک سیستم مدیریت محتوا از چه بخش‌هایی تشکیل شده؟
اگه بخوایم یه کم فنی‌تر به قضیه نگاه کنیم، یه سیستم مدیریت محتوا از دو بخش اصلی تشکیل شده:
- اپلیکیشن مدیریت محتوا (CMA) – این همون بخشیه که به شما اجازه می‌ده محتوا رو به سایتتون اضافه و مدیریت کنید (دقیقا همون چیزی که تو عکس‌های بالا دیدید).
- اپلیکیشن تحویل محتوا (CDA) – این بخش، فرآیند پشت صحنه یا بک‌اند (backend) ماجراست که محتوای وارد شده توسط شما در CMA رو می‌گیره، به درستی ذخیره‌ش می‌کنه و اون رو برای بازدیدکننده‌هاتون قابل مشاهده می‌کنه.
این دو سیستم در کنار هم، نگهداری و مدیریت وب‌سایتتون رو حسابی راحت می‌کنن.
نمونه‌هایی از سیستم‌های مدیریت محتوای محبوب
وردپرس، که بالاتر بهتون نشونش دادیم، بهترین مثال از یه سیستم مدیریت محتوای محبوبه. با اینکه CMSهای دیگه‌ای هم وجود دارن، وردپرس به تنهایی بیش از ۶۲.۱ درصد از سهم بازار وب‌سایت‌هایی که از CMS مشخصی استفاده می‌کنن رو در اختیار داره.
یادتون باشه وقتی می‌گیم «وردپرس»، منظورمون سایت WordPress.com نیست. تمرکز ما روی WordPress.org هست؛ یعنی وب‌سایتی که نسخه اصلی و متن‌باز (open-source) سیستم مدیریت محتوای وردپرس اونجا قرار داره.
به جز نرم‌افزار وردپرس که روی هاست شخصی نصب می‌شه (self-hosted)، سیستم‌های مدیریت محتوای محبوب دیگه‌ای هم هستن، مثل:
- جوملا (Joomla)
- دروپال (Drupal)
- مجنتو (Magento) (برای فروشگاه‌های اینترنتی)
- اسکوئراسپیس (Squarespace)
- ویکس (Wix)
- تایپو۳ (TYPO3)
البته کلی CMS کمتر شناخته‌شده دیگه هم وجود داره که مخصوص شرکت‌های خیلی بزرگ طراحی شدن (و البته قیمت‌های خیلی بالایی هم دارن).
با سیستم‌های مدیریت محتوا چه نوع وب‌سایت‌هایی می‌شه ساخت؟
این روزها بیشتر سیستم‌های مدیریت محتوا خیلی انعطاف‌پذیرن. با اینکه بعضی‌هاشون روی یه کاربرد خاص تمرکز دارن – مثلا مجنتو (Magento) برای فروشگاه‌های اینترنتی – اما با اکثر CMSهای محبوب می‌تونید تقریباً هر نوع وب‌سایتی که فکرش رو بکنید بسازید.
مثلاً با وردپرس می‌تونید این‌ها رو راه بندازید:
- وب‌سایت‌های استاتیک
- وبلاگ‌ها
- فروشگاه‌های اینترنتی
- انجمن‌های گفتگو (فروم‌ها)
- شبکه‌های اجتماعی
- سایت‌های آموزشی و دوره‌های آنلاین
- سایت‌های عضویتی (Membership)
- سایت‌های نمونه کار (Portfolio)
- و کلی چیز دیگه.
بهترین پلتفرم CMS کدومه؟
این سوال یه جورایی مثل اینه که بپرسید: «بهترین طعم بستنی چیه؟».
معلومه که هر کسی جواب خودش رو داره، اما سخته که با دلیل و مدرک ثابت کنیم یه CMS خاص تو ۱۰۰٪ مواقع بهترین گزینه است.
اما کاری که می‌تونیم بکنیم اینه که دوباره به آمار و ارقام برگردیم و بگیم حتماً یه دلیلی داره که وردپرس چنین سهم بزرگی از بازار سیستم‌های مدیریت محتوا رو به خودش اختصاص داده:
برای بیشتر انواع وب‌سایت‌ها، وردپرس کاربرپسندترین و انعطاف‌پذیرترین راه حل رو ارائه می‌ده. این به این معنی نیست که همیشه بهترین گزینه است، اما بیشتر وقت‌ها بهترین انتخابه.
چطور با یه سیستم مدیریت محتوا وب‌سایت بسازیم؟
می‌خواید با یه CMS، وب‌سایت خودتون رو بسازید؟ اگه جوابتون مثبته، روند کلی کار تقریباً به این شکله:
- خرید هاست و دامنه
- نصب سیستم مدیریت محتوای دلخواهتون روی سرور یا همون هاست
- پیکربندی و تنظیم CMS برای مشخص کردن ظاهر و عملکرد سایت
- شروع تولید محتوا با استفاده از محیط کاربری سیستم مدیریت محتوا
در واقع این کار به طرز شگفت‌انگیزی ساده است. حتی بعضی از شرکت‌های هاستینگ می‌تونن CMS رو (مثلاً وردپرس) براتون نصب کنن تا شما بدون هیچ دردسر فنی، مستقیماً برید سراغ ساختن سایتتون.
پاسخی بگذارید