ChatGPT و گوگل: تو هر قدم از سفر کاربر، کدومشون پیروز می‌شه؟
داده‌های جدید Similarweb، رشد سرسام‌آور ChatGPT و تأثیر رفتار متفاوت کاربران بر معیارهای کلیدی کسب‌وکارها را نشان می‌دهد.
آمارهای جدید نشان می‌دهد که ChatGPT قرار نیست سهم بازار گوگل را از آن خود کند.
در عوض، در حال گسترش کاربردهای جدید و کم‌رنگ کردن مرز بین جستجوی اطلاعات و انجام کارهاست.
من داده‌های Similarweb را بررسی کردم تا بفهمم این موضوع چطور روی چهار مرحله مختلف از سفر کاربر در گوگل و ChatGPT تأثیر می‌گذارد:
- استفاده و حجم کاربر
- رفتار کاربر
- کلیک‌های خروجی (Referral)
- تبدیل (Conversion)
چیزی که من فهمیدم این است که استقبال از ChatGPT، مثل یک قطار ۲۰۰ تنی است که با سرعت تمام روی ریل در حال حرکت است و انگار هیچ قصدی هم برای توقف ندارد.
مکالمات کاربران در ChatGPT زمینه و جزئیات بسیار غنی دارد و همین موضوع باعث می‌شود وقتی قصد کاربر از جستجوی اطلاعات یا تولید محتوا به سمت خرید تغییر می‌کند، نرخ تبدیل بالاتری را شاهد باشیم.
و در آخر، نکته‌ای که برای سئوکارها و کارشناسان بازاریابی رشد اهمیت ویژه‌ای دارد: ChatGPT در حال فرستادن کاربران بسیار بیشتری به وب‌سایت‌های دیگر است.
البته، تمام این آمار و ارقام در مقایسه با گوگل هنوز بسیار ناچیز هستند.
با این حال، هیچ‌کدام از تلاش‌های گوگل نتوانسته جلوی سرعت این قطار افسارگسیخته، یعنی ChatGPT را بگیرد. چند نکته درباره داده‌هایی که در این تحلیل استفاده کرده‌ام:
- منبع داده‌ها: Similarweb (با تشکر ویژه از سم شریدان).
- بازه زمانی بررسی‌شده: جولای ۲۰۲۴ تا ژوئن ۲۰۲۵ (۱۲ ماه اخیر) در مقایسه با جولای ۲۰۲۳ تا ژوئن ۲۰۲۴ (۱۲ ماه قبل از آن).
- من همچنین رفتار کاربران در آمریکا و بریتانیا را مقایسه کرده‌ام.
مردم به سمت ChatGPT هجوم آورده‌اند
طی ۱۲ ماه گذشته در آمریکا، بازدید از ChatGPT از ۳.۵ میلیارد به ۶.۸ میلیارد بازدید رسیده است (رشد ۹۴ درصدی).
در بریتانیا، این رشد حتی سریع‌تر هم بوده است: ۱۳۱٪ رشد سالانه، از ۸۶۸ میلیون به ۲ میلیارد بازدید.
در همین بازه زمانی، رشد گوگل تقریباً متوقف شده است. داده‌ها این را نشان می‌دهند:
- توقف رشد در آمریکا: ۰.۸۵٪- (۱۹۶ میلیارد در مقابل ۱۹۴ میلیارد بازدید).
- توقف رشد در بریتانیا: ۰.۲۲٪- (۳۵.۵۶ میلیارد در مقابل ۳۵.۴۹ میلیارد بازدید).
منبع تصویر: کوین ایندیگ
برای اینکه دید بهتری داشته باشید: گوگل در ۱۲ ماه گذشته نزدیک به ۲۰۰ میلیارد بازدید در آمریکا داشته، در حالی که این عدد برای ChatGPT فقط ۶.۸ میلیارد بوده است.
بنابراین، ChatGPT تنها ۳.۴٪ از کل بازدیدهای گوگل را در اختیار دارد.
اما اگر نرخ رشد فعلی ثابت بماند، از نظر تئوری، ChatGPT می‌تواند در پنج سال آینده به حجم بازدید گوگل برسد.
فرضیه من این است: تقریباً قطعی است که ChatGPT به حجم بازدید گوگل نخواهد رسید، چون متغیرهای زیادی در این میان وجود دارد (محدودیت‌های انرژی و تراشه، داده‌های آموزشی، بهبود کیفیت، قوانین و مقررات و غیره).
اما وقتی در نظر بگیرید که بازدید گوگل سالانه ۰.۸۵٪ (حدود ۲ میلیارد بازدید) کاهش یافته، می‌توانید حدس بزنید که اوضاع به کدام سمت می‌رود.
البته آمار بازدید به‌تنهایی همه‌چیز را به ما نمی‌گوید.
داده‌های اخیر از Semrush و Profound نشان می‌دهد که بین یک‌سوم تا دوسوم قصد کاربر هنگام تعامل با چت‌بات‌های هوش مصنوعی، از نوع «تولیدی» (generative) است. این یعنی کاربران بیشتر برای انجام دادن کاری از ChatGPT استفاده می‌کنند تا برای جستجو کردن.
چت‌های لو رفته از ChatGPT و دیگر چت‌بات‌های هوش مصنوعی هم این داده‌های کلی را تأیید می‌کنند.
بنابراین، حتی وقتی بازدیدهای ChatGPT و گوگل را مقایسه می‌کنیم، لزوماً به نتیجه یکسانی منجر نمی‌شوند.
اما در مقابل این استدلال، باید بگویم که گوگل با حالت هوش مصنوعی (AI Mode) خود، روزبه‌روز بیشتر شبیه به آینه‌ای از ChatGPT می‌شود و هر قصد «تولیدی» کاربر، شانس بالایی دارد که در طول مکالمه، اطلاعاتی را از سایت‌ها یا تولیدکنندگان محتوای دیگر نمایش دهد.
ماهیت محاوره‌ای چت‌بات‌های هوش مصنوعی به این معناست که قصد کاربر سیال است و می‌تواند از یک پرامپت به پرامپت بعدی تغییر کند.
در این مسیر، احتمالاً کاربران در مکالمات خود با اطلاعاتی مواجه می‌شوند که در حالت عادی برای پیدا کردن آن، یک جستجوی کلاسیک در گوگل برای محصولات یا راه‌حل‌ها انجام می‌دادند.
در نهایت، ChatGPT همچنان به عنوان محصولی با سریع‌ترین نرخ رشد در تاریخ جهان، به مسیر خود ادامه می‌دهد.
این موضوع برای شما چه معنایی دارد؟
- مسیر فعلی خود را ادامه دهید.
- ترافیک ورودی (Referral)، نرخ تبدیل و دیده شدن در موضوعات مختلف را هم در گوگل و هم در ChatGPT پیگیری کنید.
- با تمرکز قوی بر سئوی کلاسیک، برای دیده شدن بهینه‌سازی کنید.
- گوش به زنگ باشید و تا جایی که می‌توانید یاد بگیرید. همه چیز به سرعت در حال تحول است و با گذشت زمان، مسائل روشن‌تر خواهند شد.
ترک عادت‌های قدیمی سخت است
مردم عادت کرده‌اند که به روش خاصی در گوگل جستجو کنند، در حالی که ChatGPT یک زمین بازی کاملاً جدید است.
برای اکثریت قریب به اتفاق ما، اولین تجربه با ChatGPT یک «مکالمه» بوده است، بنابراین همه ما این روش را به عنوان راه پیش‌فرض برای تعامل با آن پذیرفته‌ایم.
در نتیجه، میانگین طول کوئری پرامپت در ChatGPT در مقایسه با گوگل به این صورت است:
- در آمریکا: ۸۰ کلمه در مقابل ۳.۴ کلمه.
- در بریتانیا: ۹۱ کلمه در مقابل ۳.۲ کلمه.
حتی پرامپت‌های اطلاعاتی در ChatGPT حدود ۱۰ برابر طولانی‌تر (تقریباً ۳۸ کلمه) از گوگل هستند. مردم سؤالات دقیق‌تری می‌پرسند که اطلاعات بسیار بیشتری درباره خودشان و قصدشان فاش می‌کند.
در کنار پنجره زمینه (context window) که روزبه‌روز بزرگ‌تر می‌شود، ChatGPT پاسخ‌های بسیار شخصی‌سازی‌شده‌تر و (معمولاً) بهتری برای سؤالات اطلاعاتی ارائه می‌دهد – البته من هنوز منتظرم نتایج بهتری برای جستجوهایی با قصد تجاری یا خرید ببینم. چت‌بات‌های هوش مصنوعی، سفر کاربر را که قبلاً شامل چندین جستجو در طول چند روز بود، به یک مکالمه با پرامپت‌های طولانی فشرده می‌کنند.
برای شما، این به این معنی است که نظارت بر پرامپت‌های درست، از همیشه حیاتی‌تر شده است.
ترافیک ورودی (Referral): گوگل در سراشیبی، ChatGPT در اوج
در حالی که ترافیک ورودی از گوگل به پایین‌ترین سطح تاریخی خود رسیده، ترافیک ورودی از ChatGPT رکوردهای جدیدی ثبت کرده است.
طی ۱۲ ماه گذشته، ترافیک ورودی از ChatGPT به وب‌سایت‌ها در آمریکا ۳,۴۹۶٪+ (در بریتانیا: ۵,۹۵۰٪+) جهش داشته و از ۱۴ میلیون به ۵۱۶ میلیون رسیده است (البته پس از حذف ارجاعاتی که به خود سایت Openai.com برای احراز هویت انجام می‌شود).
در مقایسه، بازدیدهای ورودی از گوگل در آمریکا تنها ۲۳٪+ و در بریتانیا ۱۹٪+ رشد داشته است.
وقتی در نظر بگیرید که ترافیک ورودی گوگل شامل جستجوهای ناوبری (navigational) (مثلاً جستجوی نام برند برای ورود به سایت) و کلیک روی تبلیغات است (ChatGPT هنوز تبلیغات ندارد)، رشد ۲۳ درصدی اصلاً عدد قابل توجهی نیست.
بر اساس این داده‌ها، ترافیک ورودی ChatGPT به سایت‌های دیگر، تقریباً ۲۷٪ از ترافیک ورودی گوگل (۱.۹ میلیارد در ۱۲ ماه گذشته) را تشکیل می‌دهد. البته به نظر من این عدد کمی بالا به نظر می‌رسد.
همچنین در نظر داشته باشید که هدف ChatGPT لزوماً ارسال ترافیک به بیرون نیست، بلکه می‌خواهد مکالمه را تا زمانی که کاربر به پاسخ بهینه برسد، ادامه دهد.
با این حال، ترافیک ورودی از آن رشد کرده و همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد؛ البته تا همین اواخر.
به گفته Profound، ترافیک ورودی از ChatGPT بین ۲۱ جولای تا ۲۰ آگوست، ۵۲٪- کاهش داشته است. و این یک کاهش قابل توجه است.
زمان مشخص خواهد کرد که آیا این فقط یک آزمایش موقتی است یا یک تصمیم نهایی.
برای شما، این به این معنی است که اگر بهینه سازی خوبی انجام داده باشید، باید در طول ۱۲ ماه گذشته شاهد افزایش ترافیک ورودی از ChatGPT بوده باشید.
شاید رشد ۳,۵۰۰٪+ را نبینید، اما اگر حداقل مقداری رشد مشاهده نمی‌کنید، به احتمال زیاد رقبای شما در حال جذب این ترافیک هستند.
نرخ تبدیل: ترافیک کمتر، اما باکیفیت‌تر
نرخ تبدیل از ChatGPT (از نظر حجم) در مقایسه با گوگل کوچک است، اما به سرعت در حال رشد است.
کل روایت سرمایه‌گذاری روی بهینه‌سازی برای دیده شدن در هوش مصنوعی (AEO/GEO/LLMO) بر این واقعیت استوار است که این روند با همین سرعت ادامه پیدا کرده و به یک کانال معنادار تبدیل خواهد شد.
تا اینجا، به نظر می‌رسد که این شرط‌بندی نتیجه خواهد داد.
وقتی ChatGPT ترافیک را به سایت‌ها ارسال می‌کند، نرخ تبدیل معمولاً بالاتر از گوگل است. تا ژوئن ۲۰۲۵:
- نرخ تبدیل ترافیک تراکنشی (transactional) از ChatGPT در آمریکا ۶.۹٪ در مقایسه با ۵.۴٪ برای گوگل بوده است.
- در بریتانیا، این نرخ برای ChatGPT به ۵.۵٪ رسیده که تقریباً با گوگل برابر است.
ChatGPT ترافیک باکیفیت‌تری را به وب‌سایت‌ها ارسال می‌کند، حداقل در آمریکا.
من در اینجا کیفیت را به معنای «قصد بالاتر» تعریف می‌کنم؛ یعنی بازدیدکنندگان احتمال بیشتری دارد که به مشتری تبدیل شوند.
دلیل باکیفیت‌تر بودن ترافیک ChatGPT این است که کاربران پاسخ سؤالات خود را در یک مکالمه دریافت می‌کنند. وقتی روی لینکی کلیک می‌کنند، کاملاً برای خرید «آماده» شده‌اند.
برای من، سؤال بزرگ‌تر این است که تصمیمات خرید چگونه قبل از وقوع کلیک (یا حتی زمانی که هیچ کلیکی اتفاق نمی‌افتد) تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
برای شما، این به این معنی است:
- بررسی کنید کدام صفحات از ChatGPT ترافیک ورودی دریافت می‌کنند. میانگین ترافیک ورودی را بگیرید و صفحاتی را که ترافیک کمتر از میانگین دارند، بهینه کنید.
- بهینه‌سازی برای استنادها (citations) اهمیت دارد، زیرا این استنادها هستند که کلیک می‌گیرند. شکاف استناد بین سایت خود و رقبایتان را بررسی کنید.
- در صفحاتی که از ChatGPT ترافیک می‌گیرند، به دنبال فرصت‌های بهینه‌سازی نرخ تبدیل (CRO) باشید (مثل دکمه‌های فراخوان به اقدام (CTA)، فرم‌های جذب لید، آزمون‌ها و غیره). استفاده از ابزارهای استاندارد هیت‌مپ (Heatmap) به شما نشان می‌دهد کدام قسمت‌های صفحه برای کمی CRO ایده‌آل هستند.
جمع‌بندی: آیا ChatGPT پلتفرم بزرگ بعدی خواهد بود؟
ChatGPT تمام مواد لازم برای تبدیل شدن به پلتفرم بزرگ بعدی را دارد که شرکت‌های دیگر می‌توانند بر پایه آن کسب‌وکار خود را بسازند – درست مثل گوگل در ۲۵ سال پیش:
- میزان استفاده در حال رشد است.
- رفتار کاربران دارای زمینه و جزئیات غنی است.
- ترافیک ورودی به شدت در حال افزایش است.
- نرخ تبدیل در سطح مناسبی قرار دارد.
حالا، ترافیک و مکالمات فقط به حجم بیشتری نیاز دارند.
چون در حال حاضر، در مقایسه با گوگل هنوز بسیار کوچک هستند.
پاسخی بگذارید